Date: 5 October 2025
Category: Education / जागतिक दिवस
Author: Sarkari Mahabharti
📘 World Teachers’ Day म्हणजे काय?
दरवर्षी ५ ऑक्टोबर (5 October) रोजी जगभरात World Teachers Day (जागतिक शिक्षक दिन) साजरा केला जातो. हा दिवस शिक्षकांच्या ज्ञानदान, संस्कार, मार्गदर्शन आणि विद्यार्थ्यांच्या आयुष्यातील बदल घडवण्याच्या भूमिकेला मानाचा मुजरा करण्यासाठी साजरा केला जातो.
या दिवशी शिक्षकांबद्दल आदर व्यक्त करण्यासाठी विविध कार्यक्रम, भाषणं, निबंध स्पर्धा, सन्मान समारंभ आणि सोशल मीडियावरील कॅम्पेन आयोजित केली जातात. हा दिवस UNESCO, ILO, UNICEF आणि Education International यांच्या संयुक्त विद्यमाने 1994 पासून अधिकृतपणे साजरा केला जात आहे.
🧑🏫 World Teachers Day 2025 ची Theme
प्रत्येक वर्षी UNESCO या दिवसाची एक विशेष थीम जाहीर करते.
👉 World Teachers’ Day 2025 Theme: “Empowering Teachers for a Sustainable Future”
(“टिकाऊ भविष्याकरिता शिक्षकांना सक्षम बनवणे”)
या थीमनुसार शिक्षक हेच शिक्षणाच्या टिकाऊ आणि न्याय्य भविष्यासाठी सर्वात महत्त्वाचे घटक आहेत. शिक्षकांना योग्य साधने, प्रशिक्षण, आणि समाजातील मान्यता मिळाली पाहिजे — हाच या थीमचा संदेश आहे.
🎯 World Teachers Day साजरा करण्यामागील उद्देश
जगभरातील शिक्षणव्यवस्थेत शिक्षकांची भूमिका अनमोल आहे. शिक्षक केवळ विषय शिकवत नाहीत, तर विद्यार्थ्यांच्या विचारसरणीला, चारित्र्याला आणि जीवनदृष्टीला आकार देतात.
या दिवसाचे प्रमुख उद्देश असे आहेत:
- शिक्षण क्षेत्रात शिक्षकांचे योगदान अधोरेखित करणे
- शिक्षकांना योग्य सन्मान, प्रोत्साहन आणि सुविधा मिळवून देणे
- विद्यार्थ्यांना शिक्षकांविषयी आदरभाव निर्माण करणे
- शिक्षणात नवीन तंत्रज्ञान, पद्धती आणि नवकल्पना यांचा प्रसार करणे
- शिक्षकांचा आवाज आंतरराष्ट्रीय पातळीवर पोहोचवणे
🇮🇳 भारतामध्ये शिक्षक दिन (Teachers Day in India)
भारतामध्ये ५ सप्टेंबर रोजी शिक्षक दिन साजरा केला जातो.
हा दिवस डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांच्या जयंतीनिमित्त साजरा केला जातो.
ते महान तत्त्वज्ञ, शिक्षणतज्ज्ञ आणि भारताचे पहिले उपराष्ट्रपती होते.
त्यांच्या विद्यार्थ्यांनी त्यांचा वाढदिवस साजरा करण्याची इच्छा व्यक्त केली असता, त्यांनी सांगितले —
“माझा वाढदिवस शिक्षक दिन म्हणून साजरा झाला तर मला अधिक आनंद होईल.”
यामुळे भारतात दरवर्षी ५ सप्टेंबर रोजी शिक्षक दिन साजरा केला जातो.
तर, ५ ऑक्टोबरचा जागतिक शिक्षक दिन हा आंतरराष्ट्रीय स्तरावर शिक्षकांच्या सन्मानाचा दिवस मानला जातो.
🏫 शिक्षकांचे समाजातील स्थान
शिक्षक हे समाजाचे आधारस्तंभ आहेत. त्यांच्या मार्गदर्शनामुळेच विद्यार्थ्यांमध्ये संस्कार, शिस्त, विचारशीलता आणि सर्जनशीलता विकसित होते.
शिक्षक आपल्या विद्यार्थ्यांच्या आयुष्यात असा ठसा उमटवतात की त्यांच्या शिकवणीचे बीज आयुष्यभर फळ देत राहते.
भारताच्या इतिहासात आपण अनेक महान शिक्षक पाहिले —
डॉ. राधाकृष्णन, सावित्रीबाई फुले, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर, आणि आचार्य विनोबा भावे — ज्यांनी समाज बदलण्याचे कार्य शिक्षणाच्या माध्यमातून केले.
🌟 World Teachers’ Day साजरा करण्याचे मार्ग
जगभरातील शाळा, कॉलेज, आणि विद्यापीठांमध्ये या दिवशी विशेष कार्यक्रम आयोजित केले जातात.
काही ठिकाणी विद्यार्थ्यांकडून शिक्षकांचा सन्मान, भाषण स्पर्धा, किंवा सांस्कृतिक कार्यक्रम घेतले जातात.
साजरा करण्याचे काही उपयुक्त मार्ग:
- 🎤 विद्यार्थ्यांनी शिक्षकांविषयी भाषण किंवा कविता सादर करणे
- 🏆 शिक्षक सन्मान समारंभ आयोजित करणे
- 📸 सोशल मीडियावर #WorldTeachersDay हॅशटॅगसह पोस्ट करणे
- 🖋️ शिक्षकांसाठी धन्यवाद पत्र किंवा शुभेच्छा कार्ड तयार करणे
- 🎬 प्रेरणादायी व्हिडिओ तयार करून शेअर करणे
💬 Teachers Day Quotes in Marathi
🌼 “शिक्षक म्हणजे ज्ञानाचा दीप, जो इतरांचे आयुष्य उजळवतो.”
📘 “शिक्षक हा समाजाचा आत्मा आहे.”
🌺 “विद्यार्थ्यांच्या यशामागे नेहमी एक प्रेरणादायी शिक्षक असतो.”
🌟 “शिक्षक म्हणजे विचारांची शाळा आणि संस्कारांची विद्यापीठ.”
हे सुविचार सोशल मीडियावर शेअर करून शिक्षकांविषयी आदर व्यक्त करता येतो.
🧩 UNESCO आणि Teachers Day चा इतिहास
१९६६ मध्ये ILO (International Labour Organization) आणि UNESCO यांनी शिक्षकांसाठी विशेष “Recommendation concerning the Status of Teachers” हे धोरण तयार केले.
या दस्तऐवजात शिक्षकांचे हक्क, जबाबदाऱ्या, कामाच्या अटी, आणि प्रशिक्षण याबाबत मार्गदर्शक तत्वे ठरवण्यात आली.
१९९४ मध्ये UNESCO ने या ऐतिहासिक घटनेच्या स्मरणार्थ World Teachers Day साजरा करण्यास सुरुवात केली.
आज १०० पेक्षा जास्त देश या दिवशी विविध उपक्रमांद्वारे शिक्षकांना सन्मान देतात.
💡 आजच्या काळातील शिक्षकांची भूमिका
आजच्या डिजिटल युगात शिक्षकांची भूमिका केवळ शिकवण्यापुरती राहिलेली नाही.
ते विद्यार्थ्यांना ऑनलाइन शिक्षण, तंत्रज्ञान वापर, माहितीचे विश्लेषण, आणि जीवनकौशल्ये शिकवतात.
AI आणि डिजिटल शिक्षण वाढल्याने शिक्षकांचे काम अधिक आव्हानात्मक झाले आहे, पण त्यांची गरज कायम आहे.
🌱 “Technology can assist teaching, but it can never replace a great teacher.”
📱 अपडेट्स मिळवा
भरती प्रक्रियेतील सर्व अपडेट्स वेळेवर मिळवण्यासाठी “सरकारी महाभरती” भेट द्या किंवा whatsapp Channel सरकारी महाभरती फॉलो करा.
🧾 Conclusion – निष्कर्ष
World Teachers Day 2025 हा दिवस केवळ एक उत्सव नाही तर शिक्षण, संस्कार आणि मूल्यांची आठवण करून देणारा दिवस आहे.
शिक्षकांच्या योगदानामुळेच समाज प्रगत, सुसंस्कृत आणि जागरूक बनतो.
आजच्या दिवशी आपण सर्वांनी आपल्या शिक्षकांना धन्यवाद म्हणूया आणि शिक्षणाला सर्वोच्च स्थान देऊया.
🙏 “Teacher is the light of the world, the pillar of the nation and the maker of destiny.”
📱 Hashtags:
#WorldTeachersDay2025 #TeachersDayQuotes #ThankYouTeachers #UNESCO #TeachersDayCelebration #RespectTeachers #JagtikShikshakDin #TeacherAppreciation #EducationMatters
